
Volgens het mediadecreet moeten de vergunningen van de commerciële landelijke en lokale radiostations aan het eind van 2017 worden vernieuwd. In de conceptnota stelt minister Gatz voor om de vergunningen van de drie landelijke commerciële stations Joe FM, Nostalgie en Q-music te verlengen met vier jaar. Ze zullen in die periode wel moeten investeren in digitale etherradio DAB+. Ook de VRT zal in die periode de omschakeling van het verouderde DAB naar DAB+ gaan maken. Dit betekent dat alle landelijke radiostations in Vlaanderen over een aantal jaar via DAB+ zijn te ontvangen, zodat een afschakelmoment van FM kan worden bepaald.
De geluidskwaliteit van DAB+ is beter dan FM en de storingsgevoeligheid van DAB+ is kleiner dan die van FM. Daarnaast is er te weinig ruimte op FM voor het verbeteringen van de ontvangst en het toelaten van nieuwe aanbieders. DAB+ biedt juist wel mogelijkheden om veel meer landelijke radiostations te kunnen laten uitzenden en DAB+ is gratis in tegenstelling tot kabel en vast of mobiel internet.
De voorbereiding van die omschakeling van FM naar DAB+ zal via een stappenplan gebeuren. Hiervoor zal overleg worden gepleegd met de retail sector en de autobranche om de verkoop van DAB+ ontvangers te bevorderen. Er zullen ook campagnes worden opgezet om de luisteraars te stimuleren om de overstap naar DAB+ te maken. Daarvoor moeten ze een DAB+ ontvanger aanschaffen. Om het stappenplan uit te voeren, zal een extern bureau worden ingehuurd.
Voor de lokale radiostations komt er wel een nieuwe verdeelronde. Zij zullen ook na 2017 op FM blijven uitzenden. De frequenties voor deze radiostations zullen in frequentiepakketjes worden gegroepeerd. Dit geeft een betere dekking, een groter bereik en een bredere basis voor advertentieverkoop. De lokale radiostations moeten zich met de programmering en berichtgeving primair richten op het eigen verzorgingsgebied.
Er komt een einde aan het fenomeen van de “ketenradio’s”. Dat zijn radiostations die via het opkopen van lokale frequenties uitgroeiden tot semi- landelijke commerciële radiostations, waardoor ze zich niet meer richten op de oorspronkelijk lokale doelgroep. In plaats hiervan komt er op de FM-band ruimte voor een nieuw soort radiostation: “commerciële netwerkradio’s”. Hiermee wil minister Gatz het bestaande radio-aanbod uitbreiden. Deze netwerkradiostations zullen een semi-landelijke dekking krijgen. Het is de bedoeling een viertal van die nieuwe radiostations een vergunning te geven. Zij dienen professioneel georganiseerd zijn en aantoonbaar media-ervaring hebben. Zij kunnen zich richten op specifieke doelgroepen of muziekvoorkeuren. Het is de bedoeling dat ze ook mee omschakelen naar DAB+, waardoor hun dekking op termijn uitgebreid wordt zodat ook zij overal in Vlaanderen beluisterd kunnen worden.
De grootste ketenradiostations die nu al uitzenden via DAB+ zijn Club FM, Family Radio, Radio Maria, TOP Radio en VBRO Radio. Hit FM zendt nog niet uit op DAB+. Naast deze grotere ketennetwerken zijn er nog een aantal kleinere ketennetwerken met twee tot zeven frequenties. Voor hen kunnen deze plannen verstrekkende gevolgen hebben. De huidige vergunningen van deze radiostations wordt niet automatisch verlengd. Aangezien er maar vier nieuwe vergunningen worden uitgegeven en er ook nieuwkomers kunnen worden toegelaten, zullen niet alle ketenradiostations in de huidige vorm kunnen terugkeren.
Opvallend is dat de minister met de conceptnota wel inzet op digitalisering, maar de radiostations die al geïnvesteerd hebben in DAB+ niet een verlenging van de bestaande vergunning in het vooruitzicht stelt. Ook Radio FG en Radio Stad, die al te ontvangen zijn op DAB+, krijgen geen automatische verlenging van hun vergunning. Daarentegen worden de vergunningen van de drie landelijke commerciële radiostations wel verlengd, terwijl zij nog niet hebben geïnvesteerd in de digitalisering van etherradio.
Om de voorgenomen hervorming van het Vlaamse radiolandschap door te kunnen voeren, moet het Mediadecreet worden gewijzigd. Elders op deze website vind je het complete overzicht van de radiostations in België die via DAB/DAB+ uitzenden. Norkring heeft ook een website waar je meer informatie kunt vinden over DAB+.